W dniu 4 października 2023r. o godzinie 10:00, w Polskiej Agencji Prasowej odbyła się konferencja prasowa w ramach projektu #DOBROSTAN.INFO, na której zaprezentowany został raport „Dobrostan. Społeczne postrzeganie wołowiny w Polsce”. Konferencji towarzyszyła debata na temat dobrostanu, w której uczestniczyli:
Janusz Wojciechowski – Europejski Komisarz ds. Rolnictwa i Rozwoju Wsi,
Krzysztof Ciecióra – Wiceminister Rolnictwa i Rozwoju Wsi,
Jerzy Wierzbicki – Prezes Polskiego Zrzeszenia Producentów Bydła Mięsnego,
Jacek Zarzecki – Prezes Polskiego Związku Hodowców i Producentów Bydła Mięsnego,
debatę prowadził Witold Katner – Rzecznik Prasowy Krajowej Izby Lekarsko-Weterynaryjnej.
Ponad połowa Polaków ma świadomość, iż w ostatnich latach dobrostan zwierząt uległ znaczącej poprawie. Ale społeczeństwo opowiada się także za wprowadzeniem surowszych kar dla osób, które łamią przepisy ochrony zwierząt. Respondenci zgadzają się także na dodatkowe dopłaty dla rolników, którzy podnoszą standardy hodowli oraz są gotowi płacić więcej za produkty, które posiadają certyfikat dobrostanu zwierząt i pochodzą ze zrównoważonych hodowli.
To najważniejsze stwierdzenia z zaprezentowanego dzisiaj – w Światowym Dniu Zwierząt – raportu „Dobrostan. Społeczne postrzeganie wołowiny w Polsce”, opracowanego na zlecenie Polskiego Związku Hodowców i Producentów Bydła Mięsnego przez Instytut Badań Rynkowych i Społecznych IBRiS.
Zdecydowana większość badanych opowiedziała się za szeregiem działań, które Unia Europejska mogłaby wprowadzić w sprawie komfortu i zdrowia zwierząt. Także tych importowanych spoza UE. Może to wynikać z faktu, że Polacy są jednym z najbardziej prounijnych narodów należących do wspólnoty, którzy zazwyczaj ufają rozwiązaniom wprowadzanym przez instytucje Unii Europejskiej.
– Z badań wynikają dwa sygnały – dla hodowców, że należy stawiać na dobrostan. Dla polityków – że polityka powinna wspierać rozwiązania służące wsparciu hodowców zachowujących standardy dobrostanowe. W obecnych Planach Strategicznych dla Wspólnej Polityki Rolnej przewidziane jest 6,2 mld euro w całej Unii Europejskiej, a Polska jest liderem w wykorzystywaniu tych środków – skomentował Janusz Wojciechowski komisarza UE ds. rolnictwa.
– Zainteresowanie eko-schematami dobrostanowymi w roku 2023 jest absolutnym sukcesem. Zainteresowanie wśród hodowców jest rekordowe. Złożono już 94 tys. wniosków wobec 45 tys. złożonych rok wcześniej. To jest to kierunek, którym powinniśmy podążać – dodał wiceminister rolnictwa Krzysztof Ciecióra.
Polacy są relatywnie dobrze nastawieni do zwiększenia obecności kwestii dobrostanu zwierząt w debacie publicznej, czego dowodem może być fakt, że prawie 80% badanych uważa, że politycy powinni się bardziej zaangażować w tej sprawie. Respondenci byli również pozytywnie nastawieni do rozwiązań, które mogłyby korzystnie wpłynąć na traktowanie zwierząt hodowlanych w Polsce. Należy odnotować, że również 80% Polaków uważa, że należy wprowadzić dopłaty do produkcji dla hodowców, którzy dbają o dobrostan swoich stad. Zdecydowana większość Polaków popiera także wprowadzenie monitoringu od rozładunku do uboju i podczas transportu zwierząt.
Dobrostan zwierząt ma jednocześnie potencjał do zwiększenia świadomości konsumenckiej Polaków. Zgodnie z powyższymi badaniami wprowadzenie znakowania informującego o warunkach hodowli zwierząt (podobne do tych, które informują o rodzaju chowu, z którego pochodzą jajka) istotnie wpłynęłoby na wybór produktów. Co więcej, Polacy byliby skłonni zapłacić więcej za produkty, które posiadają certyfikat dobrostanu zwierząt i pochodzą ze zrównoważonych hodowli.
– Najważniejszym wnioskiem z badań jest akceptacja społeczeństwa dla programu wsparcia rozwiązań dobrostanowych. Konsumenci oczekują, że będziemy bardziej otwarci i będziemy pokazywać, jak wygląda hodowla zwierząt w Polsce – powiedział Jacek Zarzecki Prezes Zarządu Polskiego Związku Hodowców i Producentów Bydła Mięsnego. – Te wyniki pokazują, że dla polskiego społeczeństwa sprawa dobrostanu jest ważna. W czasie prac nad strategią „Polska Wołowiny 2030” sprawa etycznej i transparentnej hodowli i dostaw była kluczowym motywem – podsumował Jerzy Wierzbicki Prezes Zarządu Polskiego Zrzeszenia Producentów Bydła Mięsnego.
Polacy obejmują ważne stanowiska w grupach roboczych Copa-Cogeca
Polacy obejmują ważne stanowiska w grupach roboczych Copa-Cogeca oraz innych ciałach doradczych w Unii Europejskiej. To uznanie pozycji naszego kraju dzięki, któremu uzyskamy realny wpływ na procesy decyzyjne w Brukseli.
Po ukonstytuowaniu się nowych władz w Copa-Cogeca przyszedł czas na wybory nowych szefów grup roboczych, czyli ciał, w których odbywają się prace eksperckie. Polska jako jeden z największych krajów o potencjale rolniczym obsadziła jak na razie trzy ważne funkcje. Dorota Śmigielska analityk rynku mleka w Polskiej Federacja Hodowców Bydła i Producentów Mleka objęła stanowisko wiceprzewodniczącej grupy roboczej „Mleko i Produkty Mleczne”. – Polska jest jednym z czołowych producentów i eksporterów mleka w Unii Europejskiej. To ważne, aby w grupie roboczej Copa-Cogeca poświęconej temu rynkowi wybrzmiał wyraźnie głos z naszego kraju – skomentowała Dorota Śmigielska.
Z kolej Jerzy Wierzbicki z Polskiego Zrzeszenia Producentów Bydła Mięsnego, który od dwóch kadencji władz Copa-Cogeca jest szefem grupy roboczej „Promocja” obecnie objął funkcję wiceprzewodniczącego grupy roboczej „Wołowina i cielęcina”. – Jestem dumny, że doceniono moją pracę i powierzono mi funkcję wiceprzewodniczącego. Dla Polski sektor wołowiny to jedna z kluczowych gałęzi produkcji rolniczej. Niestety przed nami wiele zagrożeń i wyzwań takich jak m.in. groźba bezumownego Brexitu oraz walka ze skutkami epidemii Covid-19. Mam nadzieję, że uda nam się wypracować mechanizmy, które będą służyć wszystkim europejskim farmerom oraz spotkają się one z aprobatom Komisji Europejskiej- powiedział po wyborze J. Wierzbicki.
Ważne stanowisko eksperckie objął także Marcin Sokołowski, który został członkiem wąskiej dziesięcioosobowej unijnej grupy ds. znakowania dobrostanu zwierząt powołanej przez Komisję Europejską w ramach Platformy UE ds. Dobrostanu Zwierząt. Platforma wspiera Komisję Europejską w planowaniu i koordynacji działań związanych z dobrostanem zwierząt. M. Sokołowski jest ekspertem Federacji Branżowych Związków Producentów Rolnych. Na co dzień pracuje w OSI Food Solutions Poland, będąc odpowiedzialnym za wdrażanie systemu zrównoważonej produkcji żywca. Jest członkiem Zarządu Polskiej Platformy Zrównoważonej Wołowiny oraz członkiem Komitetu Technicznego krajowego systemu jakości Quality Meat Program (QMP). – To dla mnie zaszczyt, że zostałem powołany do grupy składającej się z najlepszych unijnych ekspertów w branży, którzy w bezpośredni sposób będą pracować nad etykietowaniem dobrostanu zwierząt, ważnym aspektem zrównoważonego rozwoju produkcji mięsa w Polsce i Europie. Zamierzam ściśle współpracować w tym zakresie z przedstawicielami całego łańcucha dostaw mięsa, w tym wołowiny, na naszym rynku – zapowiada Marcin Sokołowski.
Wybory w kolejnych grupach roboczych odbędą się w listopadzie.
Krajowe Spotkanie Sektora Wołowiny w ramach sieci BovINE
W ramach sieci BovINE, odbyło się pierwsze spotkanie, podczas, którego burza mózgów ekspertów, rolników i naukowców, a także sektora przetwórczego w Polsce wywołała bardzo ciekawą dyskusję, dzięki której omówiono problemy sektora.
Spotkanie było realizowane w ramach sieci BovINE (Beef Innovation Network Europe), której celem jest wymiana doświadczeń i rozwiązań stymulujących rozwój sektora wołowiny. Głównym tematem była identyfikacja wyzwań polskich producentów żywca wołowego oraz prezentacja rozwiązań z Europy.
Projekt BovINE jest realizowany w 10 krajach, ma służyć rolnikom w poszerzeniu wiedzy, dzieleniu się dobrymi praktykami rolniczymi oraz pomysłami na rozwój. W dyskusję będą zaangażowani, tak jak w dniu wczorajszym doradcy, rolnicy, naukowcy, eksperci i przetwórcy. Ponieważ punkt widzenia zależy od punktu siedzenia, każdy z uczestników spotkania miał okazję podzielić się swoimi spostrzeżeniami i problemami w 4 głównych filarach tematycznych.
Sieć BovINe w Polsce tworzą Polskie Zrzeszenie Producentów Bydła Mięsnego oraz Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego. Głównymi lektorami podczas konferencji on-line byli Jerzy Wierzbicki z PZPBM, Marcin Gołębiewski z SGGW, Jacek Zarzecki z PZHiPBM oraz Karol Bujoczek, redaktor naczelny top agrar Polska, który poprowadził interesującą dyskusję.
Identyfikujemy problemy
Jerzy Wierzbicki zaprezentował projekt BovINE, którego celem działania jest identyfikacja problemów i stawianie im czoła, w aspekcie zrównoważonego rozwoju sektora wołowiny, ponadto zebranie zainteresowanych współpracą podmiotów, tak aby usłyszeć głos z każdej gałęzi łańcucha dostaw, naukowców oraz ekspertów. Bardzo ważnym działaniem w ramach sieci jest dążenie do jak najszerszej wymiany wiedzy dotyczącej wprowadzania innowacji w zakresie odporności społeczno-gospodarczej, zdrowia i dobrostanu zwierząt, wydajności i opłacalności produkcji, jakości mięsa oraz zrównoważenia środowiska.
Jerzy Wierzbicki podkreślił, że oprócz tego, że polscy rolnicy zyskają na zdobytych w ramach projektu dobrych praktykach, to inne kraje uczestniczące w projekcie będą chciały uzyskać od nas cenną wiedzę, jak chociażby udało nam się sprzedać na świecie tak ogromną ilość wołowiny pochodzącej od HF-ów. Niestety – coś za coś. Dzięki programowi poznamy inne sposoby hodowli m.in. jak opasać wolce, jałówki, czy krowy mleczne, aby uzyskać dobrej jakości mięso i nauczyć się je sprzedawać.
Z kolei Marcin Gołębiewski wymienił kilka ciekawych rozwiązań high-tech, które są stosowane w nauce, ale coraz częściej są przekładane na hodowlę w innych krajach, jak chociażby monitoring zachowania, żywienia, przemian zachodzących w żwaczu i wielu innych ciekawych urządzeń, które można wykorzystać w poprawie opłacalności hodowli, rozrodzie czy opasie.
Zdrowie i dobrostan
Ważnym tematem dyskusji było również zdrowie bydła, ograniczenie stosowania antybiotyków, poprawa profilaktyki, doboru zwierząt do opasu czy szczegółowa poprawa dobrostanu i sprostanie wymogom konsumentów.
Oprócz tych zagadnień prelegenci nie mogli przejść obojętnie obok „Piątki dla zwierząt”. Zgodnie stwierdzili, że w zakresie dobrostanu ważne jest wprowadzenie dobrych praktyk, ale nie za sprawą rewolucji i zakazów, ale systematycznej ewolucji i przekształcania gospodarstw, ale potrzebne są do tego środki finansowe i wsparcie państwa. Wszystkie aspekty obejmują zrównoważony rozwój uwzględniający ochronę środowiska, na którą należy zwrócić uwagę ze względu na wymagania UE, ale również konsumentów.
Ponadto w dyskusję włączyli się przetwórcy, którzy podkreślili, że dysponujemy bardzo dobrym towarem, rolnicy wyspecjalizowali się w wielu dziedzinach, jednak istnieje silna potrzeba rozwoju krajowego spożycia wołowiny i pokazanie konsumentom, że są w gospodarstwach wprowadzone zasady dobrostanu, a wołowina jest zdrowa i bezpieczna.
Stoimy przed wyzwaniem jakim jest nowa Wspólna Polityka Rolna, a wśród niej wiele strategii, które bezpośrednio uderzą w polską hodowlę bydła. Dobre praktyki będzie trzeba wprowadzić w naszych gospodarstwach, jednak należy to zrobić z głową, tak aby hodowcy mogli zarabiać, a przetwórcy dobrze sprzedać wyprodukowany surowiec. Do tego typu działań potrzebny jest merytoryczny dialog, wypracowanie schematów, analiza sytuacji rynkowej i usilne dążenie do celu, a więc rozwiązania konkretnych problemów. Tym zamierza zajmować się dalej sieć BovINE w Polsce oraz za granicą.
Hodowcy bydła mięsnego i producenci wołowiny spotkali się w gospodarstwie rolnym z certyfikatem Quality Meat Program (QMP), gdzie dowiedzieli się o korzyściach uczestnictwa w programie. Prelegenci rozmawiali również o klasyfikacji wołowiny według wagi bitej ciepłej (wbc), tworzeniu grup producentów oraz wsparciu rolników w sprzedaży przez administratora systemu.
Polskie Zrzeszenie Producentów Bydła Mięsnego (PZPBM) pod koniec września zorganizowało spotkanie pokazowe w gospodarstwie rolnym Andrzeja Olejniczaka w miejscowości Marianka w woj. łódzkim.
Rolnicy mogli poznać szczegóły systemu QMP oraz wymienić się swoimi doświadczeniami oraz wysłuchać wykładów dotyczących między innymi wsparcia rolników w sprzedaży przez administratora systemu, klasyfikacji wołowiny według wbc oraz zalet płynących z tworzeniu grup producentów.
Strategię sektora wołowiny przedstawił Jerzy Wierzbicki, prezes PZPBM. Podkreślił, że głównym celem strategii Polska Wołowina 2022 jest zrównoważony rozwój krajowego sektora wołowiny, który zapewni producentom uzyskanie godziwych dochodów.
– Dążymy do tego, aby część środków, które trafiają do hodowców bydła mlecznego trafiło do rolników utrzymujących bydło mięsne. Pieniądze te mogły by być przeznaczone na zakup krów mamek, co ograniczy import odsadków z zagranicy – tłumaczył Jerzy Wierzbicki.
Zdaniem prezesa należy również zmienić zasady oceny poubojowej, aby była ona bardziej rzetelna. W tym celu można utworzyć grupę składającą się z rolników, którzy będą decydowali kto zajmie się klasyfikacja poubojową tusz. Można także na wzór Irlandii wprowadzić obiektywny system oceny za pomocą maszyn.
O rynku wołowiny oraz sposobach obniżenia kosztów produkcji i poprawie jakości żywca wołowego opowiedział Jacek Zarzecki, prezes Polskiego Związku Hodowców i Producentów Bydła Mięsnego.
Zwrócił on uwagę, że oprócz systemu dopłat do zakupu zwierząt czystorasowych należy zwiększyć przejrzystość rynku cieląt, żywca i mięsa przez uporządkowanie regulacji dotyczących paszportów oraz mechanizmu weryfikacji informacji w nich zawartych. Ważne jest również zacieśnienie współpracy w łańcuchu wartości przez tworzenie grup producentów.
O tworzeniu grup producentów oraz zaletach współpracy opowiedział Wiesław Pilch, prezes Spółdzielczej Grupy Producentów Żywca Wołowego Kujawy.
– Grupa powstała pięć lat temu i liczyła wówczas 24 członków. Obecnie zrzeszamy 70 rolników i ciągle się powiększamy. Za uzyskane dofinansowanie kupiliśmy maszyny, które wspólnie użytkujemy oraz samochód do transportu zwierząt – tłumaczył prezes, dodając – za wszystkie sztuki, które sprzedajemy rozliczamy się według wbc.
Monika Przeworska z PZPBM opowiedziała o systemie certyfikacji QMP, którym może być objęte czystorasowe bydło limousine, charolaise, angus, hereford, salers lub simental, a także mieszańce mięsno-mięsne oraz mięsno-mleczne, gdzie ojcem był buhaj mięsny.
Od widelca do zagrody – nowe podejście do produkcji żywności?
Jedną z najpopularniejszych zasad w produkcji żywności wysokiej jakości jest wypracowanie jak najkrótszej drogi od pola do stołu. Tymczasem w ostatnich latach ciekawą ideą staje się zasada: od widelca do zagrody, która daje prawo głosu także konsumentom.
„Od widelca do zagrody” to nazwa wieloetapowego projektu, którego celem jest zwiększenie konkurencyjności i innowacyjności polskiego sektora wołowiny, podniesienie jakości produktów, a także zwiększenie konsumpcji tego mięsa w Polsce. Projekt realizowany był wspólnie przez Szkołę Główną Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie, Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie oraz Polskie Zrzeszenie Producentów Bydła Mięsnego.
Produkcja żywności wychodząca naprzeciw upodobaniom konsumentów może być sposobem na zwiększenie sprzedaży tych produktów żywnościowych, na które aktualnie popyt jest niewielki.
– Spożycie wołowiny w Polsce utrzymuje się od dawna na niewysokim poziomie. Chodzi nie tylko o to, że konsumenci niechętnie wybierają mięso wołowe, ale też o to, że nie bardzo mają wybór. Jeśli już kupują wołowinę, to taką, jaka jest dostępna w sklepie – wyjaśnia Monika Przeworska z Polskiego Zrzeszenia Producentów Bydła Mięsnego. – W relacji odwróconej od widelca do zagrody chodzi o to, by producenci spojrzeli najpierw na zapotrzebowanie i upodobania konsumentów i na ich podstawie produkowali to, na co będzie zbyt.
Produkcja żywności wychodząca naprzeciw upodobaniom konsumentów może być sposobem na zwiększenie sprzedaży tych produktów żywnościowych, na które aktualnie popyt jest niewielki. Może być też szansą dla producentów na zwiększenie opłacalności i podniesienie zysku z ich gospodarstw. Produkcja pod potrzeby rynkowe jest rozwiązaniem, które bardzo dobrze sprawdza się w innych krajach europejskich i nie tylko. Być może wprowadzenie jej w naszym kraju choć w pewnym stopniu pomoże zniwelować kryzys, jaki odczuwa większość producentów żywności, nie tylko bydła mięsnego.
PZPBM rusza z serią szkoleń dla producentów żywca wołowego
W odpowiedzi na coraz większe zainteresowanie produkcją żywca wołowego w naszym kraju, rusza seria szkoleń organizowana przez Polskie Zrzeszenie Producentów Bydła Mięsnego.
W Polsce coraz większym zainteresowaniem cieszy się hodowla bydła mięsnego oraz produkcja żywca wołowego. Wynika to z kilku nakładających się na siebie faktów: trudnej sytuacji, w jakiej znaleźli się producenci mleka po reformie rynku mleka, rosnącego zapotrzebowania na wołowinę wysokiej jakości na w kraju jak i na świecie oraz spadku opłacalności w innych sektorach produkcji rolnej.
Większe zainteresowanie ze strony rolników sprawia, że konieczne jest ustawiczne podnoszenia poziomu kwalifikacji zawodowych producentów żywca poprzez organizację szkoleń specjalistycznych oraz prowadzenie bezpośredniego, profesjonalnego doradztwa będącego odpowiedzią na realne problemy konkretnych gospodarstw jak i całego sektora.
Szkolenia PZPBM
Jedną z możliwości zdobycia wiedzy nt. podnoszenia zysków z produkcji żywca wołowego jest uczestnictwo w szkoleniach z serii „System QMP, profesjonalne doradztwo szansą zwiększenia dochodowości produkcji bydła opasowego”. Seria szkoleń to projekt Polskiego Zrzeszenia Producentów Bydła Mięsnego, finansowany z Funduszu Promocji Mięsa Wołowego skierowany bezpośrednio do hodowców bydła mięsnego, producentów żywca wołowego oraz rolników zainteresowanych tym sektorem produkcji zwierzęcej.
– Projekt spotkał się z ogromnym zainteresowaniem między innymi Ośrodków Doradztwa Rolniczego, Izb Rolniczych, Grup Producenckich. Przy współpracy z tymi instytucjami zorganizowany zostanie cykl szkoleń, podczas których zostaną poruszone zagadnienia dotyczące odpowiedniego doboru zwierząt do opasu, sposobów utrzymywania, żywienia, uczestnictwa w systemach jakości żywności. Na wszystko spojrzymy przez pryzmat ekonomiki, ponieważ nie wystarczy tylko produkować, istotny jest ekonomiczny aspekt przedsięwzięcia: koszt wyprodukowania jednego kilograma WBC oraz ceny za jaką jesteśmy w stanie sprzedać żywiec – mówi Monika Przeworska, starszy specjalista ds. rozwoju systemów z PZPBM.
Realizując projekt „System QMP profesjonalne doradztwo szansą zwiększenia dochodowości produkcji bydła opasowego” finansowany ze środków Funduszu Promocji Mięsa Wołowego autorzy projektu chcą z fachową wiedzą ekspercką dotrzeć do jak największej liczy gospodarstw, zajmujących się opasem.
– Drodzy rolnicy, jeżeli nie dotarła do Was jeszcze informacja o szkoleniach w Waszej okolicy prosimy o kontakt z Polskim Zrzeszeniem Producentów Bydła Mięsnego lub z lokalnym Ośrodkiem Doradztwa Rolniczego. Te szkolenia są dla Was. Do zobaczenia – dodaje Przeworska.
